Lęk społeczny, fobie, to bardzo trudne doświadczenie, z którym boryka się wiele osób. Psychoterapia lęku społecznego pomoże zbudować bezpieczną relacje, dzięki której możesz poczuć się pewniej wśród ludzi.
Wyobraź sobie, że jesteś uwięziony w klatce własnych myśli. Myśli, które nastawiają świat i ludzi przeciwko Tobie. Są jak szczelna zapora, przez którą nie widać nic innego. Nie widać nadziei. W takim stanie często znajdują się osoby przeżywające lęk społeczny lub fobie.
Jeśli jesteś osobą, która przeżywa lęk, dowiesz się w jaki sposób poradzić sobie z lękiem społecznym przez psychoterapię. Czy psychoterapia humanistyczna pomoże uleczyć zaburzenia lękowe. Jeśli jesteś partnerem lub przyjacielem osoby doświadczającej lęk społeczny, dowiesz się czym jest lęk społeczny i jak sobie z nim radzić.
Czym jest lęk społeczny?
Lęk społeczny jest to strach przed sytuacjami społecznymi, w których może wystąpić zakłopotanie (spotkanie z nieznajomymi, rozmowa z nimi, randki) lub strach przed byciem ocenionym przez innych (bycie słabym głupim lub bojącym się).
Lęk społeczny wiąże się z obawą o utratę lub zburzenie swojego statusu społecznego, roli jaką się pełni. Osoba przeżywająca lęk społeczny ma obawy jak zostanie ocenione i odebrane jej zachowanie. Kiedy niepokój zaczyna być uciążliwy i utrudnia funkcjonowanie można rozważać diagnozę fobii społecznej.
-
psychoterapia lęku społecznego
Czym jest fobia społeczna.
Klasyfikacje chorób psychicznych, takie jak ICD oraz DSM opisują objawy, które występują aby diagnozować fobię. Fobia, to znaczna i stale przejawiana obawa w sytuacjach tłumu, przebywania w miejscach publicznych. Również w sytuacjach, gdy trzeba samodzielnie podróżować lub znaleźć się z dala od domu.
Osoba znajdująca się w takich okolicznościach będzie przeżywać bardzo silny lęk i będzie starała się unikać takich sytuacji. Człowiek doświadczający fobii społecznej będzie przeżywać znaczna obawę przed pojawieniem w centrum czyjejś uwagi. Może być mu trudno jeść w miejscach publicznych, gdzie czuje się obserwowany.
Będzie unikać sytuacji, w których mógłby poczuć się zakłopotany obecnością innych ludzi. Przeżywa ciągły lęk, że jej zachowanie zostanie odebrane przez innych ludzi jako upokarzające lub wstydliwe. A za tym idzie ogromna obawa przed odrzuceniem.
Tyle razy unikamy ryzyka ile je podejmujemy.
Doświadczany lęk może powodować objawy psychosomatyczne:
- uczucie szybko bijącego serca pocenie się
- uczucie drżenia w środku ciała
- ucisk w klatce piersiowej
- uczucie suchości w buzi
- pojawienie się nudności
- trudność w oddychaniu
- ścisk w gardle, jakby się dławić
- można czuć, że traci się równowagę
- pojawiają się zawroty głowy, uczucie omdlenia
- derealizacja- poczucie nierealności przedmiotów
- depersonalizacja- uczucie nierealności samego siebie
- może pojawić się obawa o swoje życie i zdrowie
Czy psychoterapia leczy zaburzenia lękowe.
Osoba doświadczająca leku społecznego jest w ogromnym konflikcie wewnętrznym.
Z jednej strony ma ogromną potrzebę relacji i kontaktu z ludźmi. Potrzebuje wsparcia i bycia zrozumianą. Być może większą niż przeciętnie mają inni. W tym wszystkim czuje się bardzo samotna. A z drugiej strony doświadcza ogromnego lęku przed ludźmi.
To może powodować uczucie utknięcia i poczucie beznadziei, marazmu. A to może przejść w depresję albo sięganie po substancje psychoaktywne.
Badania różnych podejść psychoterapeutycznych pokazują, że możliwe jest uleczenie lęku społecznego. Nowym podejściem w psychoterapii lęku jest psychoterapia skoncentrowana na emocjach (EFT).
Psychoterapia humanistyczna lęku społecznego.
Psychoterapia humanistyczno- doświadczeniowa jest alternatywą dla psychoterapii poznawczo- behawioralnej do pracy z lękiem społecznym. Jest wiele opinii o skuteczności terapii CBT w pracy z lękiem społecznym, jednak badania wskazują, że nie pomaga wszystkim.
Psychoterapeuci humanistyczni widzą również efekty pracy w lęku społecznym. Terapia EFT- Emotion- focused therapy opiera się na pracy z nieadaptacyjnymi schematami emocji i pozwala zmieniać je na adaptacyjne.
Skąd wziął się lęk społeczny?
Historia Sary.
Sara obecnie przeżywa duży lęk społeczny. Boi się wystąpień publicznych, w pracy zawsze je w odosobnieniu, nie lubi chodzić do kina. Unika zatłoczonych miejsc. Ostatnio przez internet poznała fajnego mężczyznę, dobrze jej się z nim rozmawia i zastanawia się nad spotkaniem. Ale już na samą myśl o tym pojawia się panika.
Skąd u Sary taki lęk? Zrozumiemy go poznając bliżej jej historię.
Sara była spokojną dziewczynką, trochę nieśmiałą. Potrzebowała czasu, żeby zaklimatyzować się w nowym otoczeniu. Szkoła podstawowa była dla niej koszmarem. Nauczycielka kazała jej stawać przed klasa i odpowiadać na zadnia domowe. A ona mówiła cichutko jak myszka. Nauczycielka denerwowała się i komentowała, by mówiła głośniej. Dzieci zaczynały się z niej wyśmiewać, dały jej nawet przydomek “niemowa”. Lekcja szybciej mijała. Tak przez osiem lat, Sara codziennie słuchała w szkole śmiechów, wyzwisk kolegów i koleżanek. Rodzice byli zajęci pracą i uważali, że przesadza. W domu mało rozmawiało się o uczuciach. Ważne były oceny. A te Sarze udawało się zdobywać. Czym nie zyskiwała popularności, bo nikt nie lubi “kujonków”
W dzieciństwie Sara doświadczała ogromnego upokorzenia i zawstydzania. Ciągłość tych sytuacji i brak osoby, która stanęłaby w jej obronie powodowały wycofywanie się od ludzi. W kobiecie budowało się przekonanie, że wszyscy ludzie będą ją wyśmiewać, jakoś jej zagrażać. Budował się w niej nieadaptacyjny wstyd, który blokował na kontakt z ludźmi.
Psychoterapia skoncentrowana na emocjach pozwala dotrzeć do uczuć z przeszłości, by razem z psychoterapeutą móc je przeżyć. W psychoterapii Sara może odkrywać, że świat nie jest zagrażający, przynajmniej nie cały i nie wszyscy ludzie.
Źródła:
https://dictionary.apa.org/social-anxiety
ICD 10, DSM 5
Emotion- focused therapy for social anxiety, R. Elliott, B. Shahar, Person- Centered & Experiental Psychotherapies, V 16, June 2017